غلامعلی اویسی
در 1297 در شهر قم متولد شد. پدرش حاج غلامرضا زارع و خردهمالك بود. پس از انجام تحصیلات مقدماتى در 1309 وارد دبیرستان نظام تهران شد و در 1315 دیپلم گرفت و به دانشكدهى افسرى رفت و در 1317 با درجهى ستوان دومى وارد ارتش شد. فارغالتحصیلان سال 1317 دانشكدهى افسرى داراى امتیاز خاصى بودند و آن امتیاز این بود كه محمدرضا پهلوى ولیعهد وقت نیز در این دوره دانشكدهى افسرى را طى كرد و با تمام دانشجویان آن دوره شناخت و دوستى داشت. غالب دانشجویان همدورهى ولیعهد به همین سبب به مقامات بالاى ارتش رسیدند مانند: قره باغى، فردوست، اویسى، جم، مینباشیان و چند نفر دیگر. اویسى تمام درجات نظامى خود را طبق آئیننامه ترفیعات دریافت كرد و در 1327 درجهى سرگردى گرفت و در 1332 سرهنگ شد. از اهم مشاغل وى در آن دوران فرماندهى گروهان، فرماندهى گردان و فرماندهى هنگ است. چندى هم در كازرون فرمانده هنگ بود. پس از 1332 دورهى دانشگاه جنگ تهران و دورهى ستاد فرماندهى را در آمریكا با درجهى ممتاز گذرانید و در تهران فرمانده تیپ شد. در 1336 با چهار سال توقف در درجهى سرهنگى، سرتیپ شد در حالى كه بقیهى افسران حداقل پس از هفت سال توقف در درجهى سرهنگى ارتقاء درجه پیدا مىكردند. در 1337 به ریاست ستاد لشكر گارد منصوب شد و پس از یك سال فرماندهى لشكر گارد را از سرلشكر نصیرى تحویل گرفت و درجات سرلشكرى و سپهبدى را در همین سمت دریافت كرد. در شهریور 1344 به فرماندهى ژاندارمرى كل كشور منصوب شد و قریب هفت سال در آن سمت بود. در مدت تصدى وى سازمان ژاندارمرى توسعهى زیادى پیدا كرد، ادارهى نظام وظیفه و ادارهى مرزبانى از ارتش منتزع و ضمیمهى ژاندارمرى شدند. سازمانى به نام پلیس راه ایجاد و توسعه یافت. برخوردهاى مرزى بین مرزبانى و نظامیان عراقى در آن سالها به اوج خود رسید. واقعهى سیاهكل نیز در همان ایام به وقوع پیوست. اقدامات حاد و تند اویسى موجب توجه شاه نسبت به او شد و در نتیجه در 1348 درجهى ارتشبدى گرفت و در زمرهى یكى از متنفذین ارتش درآمد. در 1350 شایعهى ریاست ستاد وى قوت گرفت ولى بطور ناگهانى ازهارى از بازنشستگى خارج و با ارتقاء به درجهى ارتشبدى رئیس ستاد شد. اویسى در سال 1351 به فرماندهى نیروى زمینى بجاى ارتشبد مینباشیان منصوب شد و تا دى ماه 1357 در آن سمت بود.
اویسى در 17 شهریور 1357 كه حكومت نظامى در تهران و 12 شهر برقرار گردید، با حفظ سمت فرماندهى نیروى زمینى فرماندار نظامى تهران شد و در حقیقت فرمانداران نظامى سایر شهرها نیز تحت سلطه و قدرت او بودند. اویسى در سمت فرماندار نظامى تهران در روز 17 شهریور به قتلعام مردم پرداخت و غیر از روز مزبور كه جمعهى سیاه نام گرفت، همه روزه در تهران و شهرستانها عدهى زیادى هدف گلوله و آتش نظامیان قرار مىگرفتند. پس از كنار رفتن شریفامامى از ریاست دولت، وى در صدد برآمد دولت نظامى را در دست بگیرد ولى شاه نظر به ازهارى پیدا كرد و اویسى علاوه بر مشاغل نظامى خود سرپرست وزارت كار شد ولى آن هم دوام زیادى نیافت و سرانجام پس از سقوط كابینهى ازهارى از سمتهاى خود كنارهگیرى كرد و در دى ماه 1357 از ایران خارج شد و سرانجام در هیجدهم بهمن 1362 در پاریس توسط اشخاص ناشناسى به قتل رسید.
غلامعلى اویسى نیز مانند سایر دولتمردان وقتى به قدرت رسید، به جمعآورى مال و منال پرداخت. وزارت منابع طبیعى ده هكتار زمین در شمال به او واگذار كرد و متجاوز از 50 هكتار زمین در گنبد كاووس به او داده شد و سازمان اوقاف نیز 30 هكتار زمین در تاكستان قزوین به او واگذار نمود. كلیه زمینهاى واگذارى با امكانات ارتشى كه در اختیار داشت زیر كشت قرار گرفته همه ساله عایدى سرشارى نصیب او مىشد. در گنبد، كشاورزى او توسط قوشان آلتى جعفرباى اداره مىشد و همین امر موجب شد اویسى او را در دورهى بیست و چهارم به وكالت مجلس برساند.
اویسى افسرى خشن، جدى و سودجو بود. ظاهرى خندان و مؤدب داشت ولى باطن او خبیث و زشت بود. ظاهراً به مبانى اسلام پاىبندى داشت و واجبات مذهبى را انجام مىداد ولى به انجام آنها تظاهر مىكرد. همیشه در جیب خود یك جلد كلاماللَّه مجید و عكسى از مولاى متقیان داشت كه به او قسم مىخورد. در مجالس عزادارى و روضهخوانى شركت مىكرد.
اویسى در جوانى با دختر علىمحمد بنىآدم (شریفالدوله) ازدواج كرد. همسر وى زنى حراف، قدرتمند و جسور بود و تا زمانى كه حیات داشت در تمام مشاغل شوهرش مداخله مىكرد و آنچه را خود مىخواست انجام مىداد. دو پسر و یك دختر از خود باقى گذاشت و در 1351 درگذشت. اویسى پس از درگذشت همسرش با دختر سرلشكر سرمد كه قریب سى سال تفاوت سنى داشت ازدواج كرد و صاحب دو فرزند شد.
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
